Erfgoed Deal: erfgoedinclusieve landbouwtransitie

Hier ging het webinar over

Het eerste webinar ging over erfgoedinclusieve landbouwtransitie gezien vanuit de uitvoeringspraktijk van Erfgoed Deal-projecten. We bespraken hoe deze projecten erfgoed inzetten voor de landbouwtransitie en versterking van de leefomgeving in het buitengebied. Ook kwamen de onderwerpen ‘bodemdaling’, ‘korte ketens’, ‘lokaal produceren’ en ‘circulaire landgoederen’ aan bod. 

De webinarreeks is onderdeel van de Leeromgeving van de Erfgoed Deal en is zowel bedoeld voor projecten binnen als buiten de Erfgoed Deal en voor alle professionals die aan dezelfde opgaven werken of meer willen weten over het thema.

Webinar nog eens terugkijken of gemist?

Het webinar is opgenomen.  Foto rechts: Kris Roderburg

Lenneke Büller Greppelland Fryslân (Aldeboarn-De Deelen)
Bob Hartog Belevenisboerderij Schieveen (Rotterdam de boer op!) 
Hugo Vernhout Landgoed Vilsteren

Lenneke Büller - Greppelland Fryslân (Aldeboarn-De Deelen)
Intensivering en schaalvergroting in de landbouw hebben gezorgd voor het ontstaan van brede, geëgaliseerde percelen en een lager grondwaterpeil met als gevolg snellere bodemdaling en meer CO2-uitstoot in het Friese veenweidegebied. De huidige ruimtelijke inrichting blijkt onvoldoende in staat om toenemende weersextremen door klimaatverandering op te vangen. In het Friese veenweidegebied Aldeboarn-De Deelen slaan boeren, burgers, waterschap en provincie de handen ineen om oud cultuurhistorisch greppelland te behouden en herstellen en nieuw greppelland aan te leggen. Greppelland en herwaardering van grond kunnen een bijdrage leveren aan het realiseren van de doelen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied: klimaat(adaptatie), biodiversiteit en natuur (reductie stikstofemissies door extensivering van de landbouw). Hoe slaagt men erin om op het oog tegenstrijdige belangen van landbouw, natuur en erfgoed bij elkaar te brengen in een gebiedsgerichte aanpak? 

Bob Hartog - Belevenisboerderij Schieveen (Rotterdam de boer op!) 
Als onderdeel van het gemeentelijk natuur- en recreatieplan Schieveen is in 2018 Belevenisboerderij Schieveen gerealiseerd door de gemeente Rotterdam, de agrariër Martin Oosthoek en Natuurmonumenten. Dit project wordt nu verder ontwikkeld binnen het bredere programma ‘Rotterdam de boer op!’, waarin nadrukkelijk de verloren gegane relatie tussen stad en ommeland wordt hersteld. Ingezet wordt op korte productieketens voor de boer en het laten ervaren van het platteland dichtbij huis voor de stedeling.
Onderdeel is belevenisboerderij in te richten als ‘natuur- en erfgoedinclusieve publieksboerderij’. De betrokken agrariër zal daarbij zijn bedrijfsvoering verder verduurzamen en natuurinclusief maken. Uitgangspunt hierbij is dat dit gebeurt met respect voor het verleden, zodat het aansluit bij de natuur-, erfgoed- en landschapsinclusieve ambities van de gemeente en Natuurmonumenten in de noordrand van Rotterdam.

Hugo Vernhout - Landgoed Vilsteren
Historisch gezien zijn landgoederen plaatsen waar natuurwaarden samenkomen met economische, cultuurhistorische en sociale waarden, waar componenten elkaar zodanig kunnen versterken dat het geheel meer is dan de som der delen. Landgoedeigenaars zijn gewend vanuit het grote geheel en multidisciplinair te denken. 
Sinds een jaar of tien wordt er op Landgoed Vilsteren gewerkt aan een natuurinclusief gemengd bedrijf op basis van het eeuwenoude landgoedmodel. Vilsteren laat zien dat met een sterke visie - die door alle bij het landgoed betrokken partijen wordt gedeeld - er voldoende draagvlak ontstaat om de vele urgente maatschappelijke opgaven aan te pakken. Het landgoed van de toekomst kan een inspirator zijn om klimaatadaptatie, landbouwtransitie en circulaire economie te stimuleren.