‘Kennis van stedelijke ontwikkeling helpt bij actuele opgaven’

Wat houdt de stadsgenese in?

‘De stadsgenese is een methode waarbij je het ontstaan en ontwikkeling van een stad beschrijft en gebruikt voor actuele opgaven op het gebied van bodem en water. We zien vaak dat steden in de loop van de tijd door groei losgekomen zijn van hun historische wortels en dat bij een hoosbui het water geen kant op kan. Kennis van de stedelijke ontwikkeling helpt daarvoor oplossingen te vinden. Door te onderzoeken hoe de stad historisch in elkaar steekt, kun je bijvoorbeeld besluiten oude grachten weer open te maken voor wateropvang. Maar dit geldt ook voor nieuwe wijken in het buitengebied, waar van oudsher veel dijkjes en natte, lage gebieden waren. Daar bouwen is met het oog op klimaatverandering misschien niet zo handig. De stadsgenese biedt daarmee oplossingsrichtingen voor deze actuele opgaven.’

Wat kan een goede stadsgenese deelnemers aan de cursus opleveren?

‘Voor de cursusdeelnemers betekent het heel concreet dat je leert hoe je binnen je organisatie jouw positie in ruimtelijke projecten in kunt nemen. Als je als professional aan tafel zit met de goede bagage op het gebied van erfgoed en het natuurlijk systeem, dan versterkt dit jouw positie. Daarnaast leer je door het onderzoeken van bronnen en kaarten je eigen stad beter begrijpen. Waar komen straatnamen vandaag? Waarom liggen sommige wegen op een bepaalde plek? Antwoorden op dit soort vragen geven je inzicht waarom je beter niet bouwt op die plek of waarom er daar steeds wateroverlast ontstaat.’

Kun je een voorbeeld geven van een plek waar de stadsgenese is toegepast?

‘Tijdens de cursus komen verschillende voorbeelden aan bod. Op de eerste dag maken we bijvoorbeeld een stadswandeling door Zutphen. Je ziet daar onder andere hoe je meer groen inzet tegen de hitte of hoe je met wateropgaves om kunt gaan. Meer voorbeelden zijn te vinden op www.stadsgenese.nl. Hier zie je ook dat de methode niet alleen toepasbaar is op historische steden. Ook een kleinere plaats als Oegstgeest is met de stadsgenese aan de slag gegaan. Dat is wel belangrijk om te weten. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, is de methode te gebruiken op allerlei plekken: wijken, dorpen, steden of gebieden. En bij verschillende soorten landschappen en bodemtypen.’

Wat leren de deelnemers tijdens de cursus?

Deelnemers leren om een eigen pitch te geven. Met drie plaatjes vertellen ze hun eigen verhaal, iedereen moet dan ook zelf aan het werk. De eerste dag geven we een introductie op de methode en maken we een stadswandeling door Zutphen. De tweede dag gaan deelnemers aan de slag met bronnen en kaarten. Je brengt je eigen laptop mee en gaat op zoek naar materiaal voor je pitch. Ook gaan we in op het proces: je onderzoekt binnen je eigen organisatie waar belangrijke informatie zit en wie de stakeholders zijn. Tot slot houdt elke deelnemer op de laatste cursusdag een pitch en krijgt feedback van de experts. Iedereen doet dat op zijn of haar eigen manier. Het is dan ook goed om eerst na te denken wat je doel is tijdens de cursus. Met welke opgave heb je te maken en wat heb je daarvoor nodig? Wil je meer leren over bronnen- en kaartenonderzoek of wil je inzicht krijgen in het proces binnen je eigen organisatie? Voor mij als docent is het heel leuk om te zien wat mensen in een paar dagen boven tafel krijgen en hoe enthousiast iedereen daarover is.’

De cursus De Stadsgenese begint op 12 november 2024.